Schrijven over je voorvaderen

Het is belangrijk voor mensen om iets te weten over hun eigen voorgeslacht om zichzelf te leren kennen. Waar kom ik vandaan, wat deden mijn voorouders voor werk, wat vonden ze belangrijk? Iedereen leeft in een verhaal. Dat verhaal wordt completer door kennis over je herkomst. Iedereen pikt wel verschillende stukjes uit het verhaal. Iemand voor wie het geloof heel belangrijk is zal het fijn vinden om te lezen hoe gelovig sommige voorouders waren. Een ander die een bezige bij is doet het deugd dat er veel hardwerkende voorouders in het voorgeslacht zitten. Ook eigenschappen als honkvastheid of juist reislustigheid leiden al of niet tot herkenning. Je zou zo graag een gemeenschappelijk gen ontdekken, maar iedereen ontdekt iets anders of leest iets anders.
Daarbij maakt het ook nog uit wat er is opgeschreven en wat juist is weggelaten. De schrijver velt een oordeel wat belangrijk is en wat niet. Ik vond bevestiging voor deze stelling in een recensie in de NRC over het boek A people’s history of the United States van Howard Zinn. In de recensie staat: Achter ieder feit dat aan de wereld wordt gepresenteerd – door een leraar, een schrijver schuilt een oordeel. Het oordeel dat dit feit belangrijk is, en andere, geschrapte feiten niet. Die keuzes slaan wezenlijke gaten in de geschiedschrijving. Voor mij is dit een actuele discussie nu ik net mijn boek De Friese familie Norder heb afgerond en gepresenteerd. Ik heb geprobeerd zo objectief mogelijk te schrijven, niet te veel een mening te vormen over de levens van de voorvaderen. Het is echter onvermijdelijk dat er visies van verschillende zegslieden in het boek gekomen zijn en dat ook mijn eigen visie is een rol gaan spelen.